ลอยอังคารหมายถึงอะไร
ลอยอังคารหมายถึง พิธีกรรมทางศาสนาที่นำอัฐิและเถ้าถ่านของศพที่เผาแล้วไปลอยในแม่น้ำหรือทะเล เป็นการส่งดวงวิญญาณผู้ล่วงลับสู่ภพภูมิที่ดี มีความร่มเย็นเป็นสุข เปรียบเสมือนสายน้ำที่มีแต่ความชุ่มเย็น
ประวัติความเป็นมาลอยอังคาร
สันนิษฐานว่าได้รับคตินิยมมาจากอินเดีย เนื่องจากคนอินเดียถือว่าแม่น้ำคงคาเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ชำระบาปได้ การนำกระดูกและเถ้าถ่านไปทิ้งลงแม่น้ำคงคา จะช่วยให้ผู้ล่วงลับได้ขึ้นสวรรค์
สำหรับประเทศไทย มีการบันทึกในพงศาวดารเกี่ยวกับพิธีการลอยอังคารของบรรดาเจ้านายต่างๆ ไว้อย่างชัดเจน สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลจากศาสนาฮินดูผสมผสานกับคติความเชื่อดั้งเดิม
ความหมายของคำว่า “อังคาร”
ในภาษาไทย คำว่า “อังคาร” หมายถึง ถ่านไม้ ถ่านเผา ถ่านไฟที่กำลังปะทุอยู่ แต่ในคำวัด หมายถึง เถ้าถ่านของศพที่เผาแล้ว
เครื่องใช้ในพิธีลอยอังคาร
- ดอกไม้สด 1 กำ หรือพวงมาลัย 1 พวง
- ธูป 7 ดอก เทียนหนัก 1 บาท 1 เล่ม
- พานเล็ก 1 ใบ (ใส่ดอกไม้ – ธูป – เทียน ขณะบูชาแม่ย่านางเรือ)
- เชือก 1 เส้น (สำหรับมัดธูป – ดอกไม้ ที่เสาหัวเรือ)
- กระทงดอกไม้ 7 สี 1 กระทง
- พานโตก (ขนาดกลาง) วางกระทงดอกไม้ 7 สี 1 ใบ สำหรับไหว้อังคารบนเรือ
- ลุ้งใส่อังคาร และผ้าขาวสำหรับห่อลุ้ง (ลุ้งคือภาชนะดินปั้น)
- พวงมาลัย 1 พวง
- ดอกมะลิ – กลีบกุหลาบ หรือดอกไม้อื่น ๆ (สำหรับผู้ร่วมพิธีโรยบนอังคาร)
- น้ำอบไทย 1 ขวด
- ดอกกุหลาบเท่าจำนวนผู้ร่วมพิธี
- ธูปเทียนเครื่องทองน้อย 1 ชุด (หรือธูป 1 ดอก เทียนหนัก 1 บาท 1 เล่ม พร้อมกระถางธูปเชิงเทียน 1 ชุด)
- สายสิญจน์ 1 ม้วน
- พานโตกขนาดกลาง (รองลุ้งอังคาร) 1 ใบ
- พานก้นลึกขนาดเล็ก (ใส่ดอกไม้ต่าง ๆ) 1 ใบ
- พานก้นตื้น (ใส่เงินเหรียญ) 1 ใบ
ลำดับพิธีลอยอังคาร
1. บูชาแม่ย่านางเรือ
- คณะญาติมิตรนำอังคารไปสู่ท่าเทียบเรือ
- พิธีกรนำประธานในพิธี (ญาติอาวุโส) ลงเรือก่อน นอกนั้นรอบนท่าเทียบเรือ
- ประธาน นำดอกไม้ ธูปเทียน (ใส่รวมในพาน จุดบูชาแม่ย่านางที่หัวเรือ)
- กล่าวบูชาและขออนุญาตแม่ย่านางเรือ โดยประธานกล่าวเองหรือพิธีกรกล่าวนำ
- คณะญาติมิตรนำอังคารลงเรือ
- ออกเรือไปยังจุดที่จะลอยอังคาร
2. ไหว้อังคารบนเรือก่อนทำพิธีลอยลงน้ำ
- เมื่อเรือแล่นถึงจุดหมายแล้วให้หยุดเรือลอยลำ
- พิธีกรเปิดลุ้งอังคารจัดเครื่องไหว้อังคารให้ประธาน
- ประธานจุดธูปเทียนไหว้อังคาร สรงด้วยน้ำอบไทย โรยดอกมะลิ กลีบกุหลาบ ดอกไม้อื่น ๆ
- เมื่อทุกคนไหว้อังคารเสร็จแล้ว พิธีกรห่อลุ้งอังคารด้วยผ้าขาว ยาว – กว้าง 1/2 เมตร รวบมัดด้วยสายสิญจน์ทำเป็นจุกข้างบนแล้วสอดสวมพวงมาลัย
3. ลอยอังคาร
- ประธานโยนเงินเหรียญเพื่อ “ซื้อที่” จำนวน 9 เหรียญ หรือตามสมควรลงทะเล
- ประธานวางกระทงดอกไม้ 7 สี ลงบนผิวน้ำ
- ประธานอุ้มห่อลุ้งอังคารวางบนผิวน้ำ ค่อย ๆ ปล่อยให้ลุ้งอังคารลอยไปตามสายน้ำ
- คณะญาติมิตรร่วมโรยดอกกุหลาบ ธูป เทียน กลีบดอกไม้ ตามลงไป
- พิธีกรกล่าวคำอวยพร
4. เดินทางกลับ
- เรือออกเดินทางกลับท่าเทียบเรือ
- คณะญาติมิตรนำดอกไม้ ธูปเทียน ไปไหว้พระบนศาลาท่าเทียบเรือ
- เป็นอันเสร็จสิ้นพิธีลอยอังคาร
สถานที่สำหรับลอยอังคาร
- แม่น้ำสายสำคัญ เช่น แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำแม่กลอง แม่น้ำบางปะกง
- ทะเล เช่น อ่าวไทย ทะเลอันดามัน
- สถานที่ลอยอังคารต่างๆ เช่น วัดบางนางเกรง ปากอ่าวสมุทรปราการ ,วัดบางน้ำผึ้งใน กรุงเทพมหานคร
ข้อควรระวัง
- ควรเลือกสถานที่ลอยอังคารที่ปลอดภัย คลื่นลมไม่แรง
- สวมเสื้อชูชีพเพื่อความปลอดภัย
- เก็บรักษาเศษขยะไม่ให้ลงทะเล
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่อย่างเคร่งครัด
ค่าใช้จ่าย
- ค่าใช้จ่ายในการลอยอังคารจะขึ้นอยู่กับสถานที่ เรือ และบริการที่เลือก โดยทั่วไปเริ่มต้นประมาณ 2,000-6,000 บาท
พิธีลอยอังคาร เป็นการส่งดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับสู่ภพภูมิที่ดี เป็นการแสดงความเคารพและรำลึกถึงผู้วายชนม์
หมายเหตุ
- ลำดับพิธีและเครื่องใช้ในพิธีอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับวัดหรือสถานที่จัดพิธี
- ข้อมูลข้างต้นเป็นเพียงข้อมูลทั่วไปเท่านั้น กรุณาตรวจสอบหรือถามผู้รู้อีกครั้ง