ที่มาพิธีลอยอังคาร: ต้นกำเนิด ความหมาย และการลอยอังคาร
“พิธีลอยอังคาร” เป็นพิธีกรรมที่ญาติมิตรของผู้วายชนม์ปฏิบัติเพื่อส่งดวงวิญญาณ เชื่อกันว่าเป็นส่วนหนึ่งในการส่งผู้ล่วงลับไปสู่ภพภูมิที่ดีและมีความสงบร่มเย็น
ที่มาของพิธีลอยอังคาร
- คตินิยมแบบพุทธ: เก็บอัฐิและอังคารไว้สร้างพระเจดีย์ เรียกว่า “พระธาตุ” หรือ “พระธาตุเจดีย์” นิยมในหมู่ชนชั้นสูง
- คตินิยมแบบฮินดู: ลอยเถ้าถ่าน-เถ้ากระดูกลงในแม่น้ำคงคา ไม่เก็บกระดูกไว้ เชื่อกันว่าแม่น้ำคงคาเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ ชำระล้างบาปได้ นิยมในหมู่ชนชั้นสูงที่รับคติฮินดู
ความหมายของพิธีลอยอังคาร
- การปล่อยวาง: ตระหนักถึง “สภาพเป็นจริง” ของสังขาร
- ธาตุทั้ง 4: ร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย ดิน น้ำ ลม ไฟ เมื่อร่างกายแตกดับ ธาตุทั้ง 4 ย่อมกลับสู่สภาพธาตุดั้งเดิม
การลอยอังคารในประเทศไทย
- มักทำในแม่น้ำใหญ่ เช่น แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำโขง หรือกลางท้องทะเล
- เป็นขั้นตอนสุดท้ายของพิธีศพ
- ขึ้นอยู่กับความประสงค์ของผู้ล่วงลับและญาติมิตร
- นิยมบำเพ็ญกุศลบังสุกุลก่อนนำอังคารไปลอย
- อังคารจะถูกห่อด้วยผ้าขาวหรือใส่โถ (ลุ้ง)ก่อนนำไปลอย
- นิมนต์พระสงฆ์มาประกอบพิธี 1-4 รูป
ที่มาของคำว่า “อังคาร”
- มาจากภาษาบาลี-สันสกฤตว่า “องฺคาร” แปลว่า “ถ่าน”
- หมายรวมทั้งถ่านที่ติดและไม่ติดไฟ
- เรียกเถ้าถ่านและเถ้ากระดูกหลังการเผาศพว่า “อังคาร”
ความเกี่ยวข้องของคำว่า “อังคาร” กับสิ่งอื่น
- ดาวอังคาร: ดาวเคราะห์ที่มีสีแดงฉานประดุจถ่านติดไฟ
- วันอังคาร: ตั้งชื่อตามดาวอังคาร
- พระอังคาร: เทพเจ้าแห่งสงครามในคติฮินดู กายสีแดง 4 กร เครื่องประดับสีแดงเพลิง มีแกะเป็นพาหนะ
บทความนี้:
- อธิบายที่มาของพิธีลอยอังคาร
- อธิบายความหมายของพิธีลอยอังคาร
- อธิบายการลอยอังคารในประเทศไทย
- อธิบายที่มาของคำว่า “อังคาร”
- อธิบายความเกี่ยวข้องของคำว่า “อังคาร” กับสิ่งอื่น
หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้เข้าใจพิธีลอยอังคารมากขึ้น