ที่มาพิธีลอยอังคาร: ต้นกำเนิด ความหมาย และการลอยอังคาร
“พิธีลอยอังคาร” เป็นพิธีกรรมที่ญาติมิตรของผู้วายชนม์ปฏิบัติเพื่อส่งดวงวิญญาณ เชื่อกันว่าเป็นส่วนหนึ่งในการส่งผู้ล่วงลับไปสู่ภพภูมิที่ดีและมีความสงบร่มเย็น
ที่มาของพิธีลอยอังคาร
- คตินิยมแบบพุทธ: เก็บอัฐิและอังคารไว้สร้างพระเจดีย์ เรียกว่า “พระธาตุ” หรือ “พระธาตุเจดีย์” นิยมในหมู่ชนชั้นสูง
- คตินิยมแบบฮินดู: ลอยเถ้าถ่าน-เถ้ากระดูกลงในแม่น้ำคงคา ไม่เก็บกระดูกไว้ เชื่อกันว่าแม่น้ำคงคาเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์ ชำระล้างบาปได้ นิยมในหมู่ชนชั้นสูงที่รับคติฮินดู
บทความนี้เป็นบทความแนะนำให้ความรู้ เป็นแนวทางข้อมูลเพื่อประยุกต์ใช้ ข้อมูลอาจไม่ครบถ้วนหรืออาจไม่ถูกต้องในพื้นที่ของความเชื่อท้องถิ่นนั้นๆ (สอบถามผู้รู้ในท้องถิ่นนั้นอีกครั้ง) ต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ กรณีสนใจลอยอังคารปากอ่าวสมุทรปราการ ติดต่อเราได้ที่ เรือลอยอังคารปากอ่าว.com
ความหมายของพิธีลอยอังคาร
- การปล่อยวาง: ตระหนักถึง “สภาพเป็นจริง” ของสังขาร
- ธาตุทั้ง 4: ร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย ดิน น้ำ ลม ไฟ เมื่อร่างกายแตกดับ ธาตุทั้ง 4 ย่อมกลับสู่สภาพธาตุดั้งเดิม
การลอยอังคารในประเทศไทย
- มักทำในแม่น้ำใหญ่ เช่น แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำโขง หรือกลางท้องทะเล
- เป็นขั้นตอนสุดท้ายของพิธีศพ
- ขึ้นอยู่กับความประสงค์ของผู้ล่วงลับและญาติมิตร
- นิยมบำเพ็ญกุศลบังสุกุลก่อนนำอังคารไปลอย
- อังคารจะถูกห่อด้วยผ้าขาวหรือใส่โถ (ลุ้ง)ก่อนนำไปลอย
- นิมนต์พระสงฆ์มาประกอบพิธี 1-4 รูป
ที่มาของคำว่า “อังคาร”
- มาจากภาษาบาลี-สันสกฤตว่า “องฺคาร” แปลว่า “ถ่าน”
- หมายรวมทั้งถ่านที่ติดและไม่ติดไฟ
- เรียกเถ้าถ่านและเถ้ากระดูกหลังการเผาศพว่า “อังคาร”
ความเกี่ยวข้องของคำว่า “อังคาร” กับสิ่งอื่น
- ดาวอังคาร: ดาวเคราะห์ที่มีสีแดงฉานประดุจถ่านติดไฟ
- วันอังคาร: ตั้งชื่อตามดาวอังคาร
- พระอังคาร: เทพเจ้าแห่งสงครามในคติฮินดู กายสีแดง 4 กร เครื่องประดับสีแดงเพลิง มีแกะเป็นพาหนะ
บทความนี้:
- อธิบายที่มาของพิธีลอยอังคาร
- อธิบายความหมายของพิธีลอยอังคาร
- อธิบายการลอยอังคารในประเทศไทย
- อธิบายที่มาของคำว่า “อังคาร”
- อธิบายความเกี่ยวข้องของคำว่า “อังคาร” กับสิ่งอื่น
สถานที่ลอยอังคารยอดนิยมในประเทศไทย
นอกเหนือจากแม่น้ำสายหลักและทะเลเปิดแล้ว ยังมีสถานที่เฉพาะที่ได้รับความนิยมสำหรับการประกอบพิธีลอยอังคารในประเทศไทย ซึ่งแต่ละแห่งก็มีบรรยากาศและความเชื่อที่แตกต่างกันไป
แม่น้ำเจ้าพระยา
- ความสำคัญทางประวัติศาสตร์: เป็นแม่น้ำสายสำคัญของประเทศ มีความผูกพันกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมไทยมาอย่างยาวนาน การลอยอังคารในแม่น้ำเจ้าพระยาจึงเป็นการส่งผู้ล่วงลับกลับคืนสู่สายธารแห่งชีวิตและความรุ่งเรือง
- ความสะดวกในการเดินทาง: สามารถเข้าถึงได้ง่ายจากหลายพื้นที่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล มีบริการเรือลอยอังคารหลากหลายรูปแบบ
ทะเล
- ความกว้างใหญ่และไร้ขอบเขต: สื่อถึงความอิสระและความสงบสุขอันเป็นนิรันดร์ การลอยอังคารกลางทะเลจึงเป็นการปลดปล่อยดวงวิญญาณให้เป็นอิสระ
- สถานที่ที่เป็นที่นิยม: ชายทะเลต่างๆ เช่น สัตหีบ ระยอง หัวหิน และภูเก็ต มีบริการเรือสำหรับพิธีลอยอังคาร
วัดและสถานที่ปฏิบัติธรรมริมน้ำ
- ความสงบและความศักดิ์สิทธิ์: บางวัดที่ตั้งอยู่ริมน้ำมีบริการหรืออนุญาตให้ประกอบพิธีลอยอังคารได้ ซึ่งเป็นสถานที่ที่เต็มไปด้วยความสงบและบรรยากาศแห่งธรรมะ
- การทำบุญอุทิศส่วนกุศล: ญาติมิตรอาจทำบุญและถวายสังฆทาน ณ วัดนั้นๆ เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับ
บทความที่น่าสนใจ
ราคาค่าบริการเรือลอยอังคาร ??
ลุ้งดินลอยอังคารคือ ??
ลอยอังคารคือ ??
วันห้ามลอยอังคารคือ ??
Tiktok เรือลอยอังคารปากอ่าว
ขั้นตอนและสิ่งที่ควรทราบในการเตรียมพิธีลอยอังคาร
การเตรียมพิธีลอยอังคารมีความสำคัญเพื่อให้พิธีเป็นไปด้วยความเรียบร้อยและสมเกียรติแก่ผู้ล่วงลับ
การเตรียมอังคารและภาชนะบรรจุ
- การห่ออังคาร: โดยทั่วไปจะห่ออังคารด้วยผ้าขาวบางอย่างดี หรือบรรจุในผอบ โถ หรือลุ้ง ที่ทำจากวัสดุที่สามารถย่อยสลายได้ในน้ำ เช่น กระดาษ หรือวัสดุธรรมชาติ
- การตกแต่ง: อาจมีการประดับตกแต่งภาชนะบรรจุอังคารด้วยดอกไม้ หรือสิ่งของที่เป็นสัญลักษณ์ของผู้ล่วงลับ
การเตรียมเครื่องบูชาและอุปกรณ์ในพิธี
- ดอกไม้: ดอกไม้สด เช่น ดอกดาวเรือง ดอกบัว หรือดอกไม้ที่มีสีขาวบริสุทธิ์ เป็นสัญลักษณ์ของการเคารพและความอาลัย
- พวงมาลัย: ใช้สำหรับบูชาและแสดงความเคารพ
- ธูป เทียน: จุดเพื่อบูชาและขอพร
- เครื่องประดับและสิ่งของที่ผู้ล่วงลับชื่นชอบ: อาจนำสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ ที่มีความหมายต่อผู้ล่วงลับมาร่วมลอยอังคารด้วย
การนิมนต์พระสงฆ์ (อาจไม่ได้ใช้ในบางพื้นที่ )
- จำนวนพระสงฆ์: โดยทั่วไปจะนิมนต์พระสงฆ์ 1-4 รูป เพื่อประกอบพิธีทางศาสนา สวดพระพุทธมนต์ และเจริญพระพุทธคุณ
- การจัดเตรียม: จัดเตรียมอาสนะและเครื่องไทยธรรมสำหรับถวายพระสงฆ์
การเลือกวันและเวลาที่เหมาะสม
- ฤกษ์งามยามดี: บางครอบครัวอาจพิจารณาฤกษ์งามยามดีในการประกอบพิธี เพื่อความเป็นสิริมงคล
- ความสะดวกของญาติมิตร: ควรเลือกวันและเวลาที่ญาติสนิทมิตรสหายสามารถเข้าร่วมพิธีได้โดยสะดวก
การเลือกผู้ประกอบพิธีและผู้ร่วมพิธี
- ผู้ประกอบพิธี: โดยทั่วไปจะเป็นญาติสนิท หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจากครอบครัว
- ผู้ร่วมพิธี: ควรเป็นบุคคลที่เคารพรักและมีความผูกพันกับผู้ล่วงลับ
ข้อควรระวังและความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับพิธีลอยอังคาร
ถึงแม้พิธีลอยอังคารจะเป็นขั้นตอนสุดท้ายของการส่งผู้ล่วงลับ แต่ก็มีข้อควรระวังและความเชื่อบางประการที่ควรทราบ
ข้อควรระวังด้านความปลอดภัย
- การเดินทางทางน้ำ: หากประกอบพิธีกลางแม่น้ำหรือทะเล ควรเลือกใช้บริการเรือที่มีความปลอดภัยและมีอุปกรณ์ช่วยชีวิตครบครัน
- สภาพอากาศ: ควรตรวจสอบสภาพอากาศก่อนออกเดินทาง หากมีพายุหรือคลื่นลมแรง ควรเลื่อนพิธีเพื่อความปลอดภัย
ความเชื่อและธรรมเนียมปฏิบัติ
- การกล่าวคำอธิษฐาน: ในขณะที่ลอยอังคาร ญาติมิตรจะกล่าวคำอธิษฐานขอให้ดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับไปสู่สุคติ
- การปล่อยสิ่งของ: บางครั้งอาจมีการปล่อยดอกไม้ หรือสิ่งของอื่นๆ ลงในน้ำพร้อมกับอังคาร เพื่อเป็นการส่งความรักและความอาลัย
- การแต่งกาย: ผู้เข้าร่วมพิธีควรแต่งกายด้วยชุดที่สุภาพเรียบร้อย
ข้อห้ามและความเชื่อที่ไม่ควรปฏิบัติ
- การทิ้งขยะ: ห้ามทิ้งขยะหรือสิ่งที่ไม่ใช่อุปกรณ์ในพิธีลงในแม่น้ำหรือทะเล
- การกระทำที่ไม่สำรวม: ควรงดเว้นการกระทำที่ไม่สำรวมหรือไม่เหมาะสมในระหว่างประกอบพิธี
- ความเชื่อส่วนบุคคล: ความเชื่อและธรรมเนียมปฏิบัติอาจแตกต่างกันไปในแต่ละครอบครัวและท้องถิ่น ควรเคารพและปฏิบัติตามความเหมาะสม
หวังว่าข้อมูลเพิ่มเติมเหล่านี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้เข้าใจเกี่ยวกับพิธีลอยอังคารได้ดียิ่งขึ้น
